Sağlıklı bir dişe sahip olma süreci insanların çocukluğundan başlar. Çocukların dişlerine iyi bakması diş sağlığı açısından da önemlidir. Çocuklukta dişlerde meydana gelebilecek küçük sorunlar ileriki dönemlerde büyük sorunlar yaşatabilir. Bu sorunlardan biri de dişlerde meydana gelebilecek eğiklik ve çarpıklıktır. Ortodonti bilimi de bu çarpıklık ve eğikliğin düzeltilmesini sağlayan, çene ve kafa kemiğinin daha uyumlu olmasını sağlayan bir bilimdir. Bu bilim çeşitli teşhislerle çarpıklıkları ve eğiklikleri tespit ederek düzeltilmesini sağlar. Ortodonti tedavisi daha düzgün bir dişe sahip olmak ve dişlerin standart şeklini alması için yapılır.
Ortodonti tedavisini Gerektiren Haller
Ortodonti tedavisini gerektirecek birçok durum bulunuyor. Bu durumlar bir diş hekimi tarafından tespit edilerek hasta yönlendirilir.
Ortodonti tedavisini gerektiren hallerden bazıları aşağıdaki gibidir;
- Dişlerde meydana gelebilecek çarpıklık veya eğiklik olması
- Çenede Kırılma olduğunda
- Çenede şekil ve kapanış sırasında oluşan bozukluklar
- Alt çene ile üst çene arasındaki seviye farkı bozukluğu
- Çene kisti veya travması sorunu
- Çenede ve dişte yapısal bozukluklar
Bunlar ve bunlar gibi birçok sebepten dolayı ortodonti tedavisine gerek duyuluyor. Diş hekimi bu tür durumlarda röntgen de kullanarak diş geçmişine bakar. Ve ona göre ortodonti tedavisini tavsiye eder.
Diş Yamukluğu ve Çarpıklık Nedenleri
Ortodonti tedavisini gerektirecek diş yamukluğu ve çarpıklığı gibi durumların iki farklı nedeni olur. Birincisi kalıtımsal yani aileden gelen bir durumdur. Diğeri ise çevresel faktörlerdir. Çevresel faktörler daha fazla olarak dikkat çekiyor. Bu probleme yol açan çevresel faktörlerden bazıları aşağıdaki gibidir;
- Ağız temizliği ve hijyeninin aksatılması
- Süt dişlerinde oluşan çürükler veya diş kayıpları
- Sürekli ağızdan solunum yapmak
- Sürekli parmak emmek
- Tırnak ısırmak veya yemek
- Uzun süre biberon veya emzik kullanmak
- Kalem ısırmak
Ayrıca bademcik ve geniz eti sorunları da diş yamukluğu ve çarpıklıklara yok açar. Bu faktörler çocuklar tarafından dikkat edilmeyen hususlardır. Fakat sürekli tekrar edildiğinde dişlerde yamukluğa yol açacağı için ebeveynler tarafından dikkat edilmelidir.
Ortodonti Tedavisinde İdeal Yaş
Dişlerden kaynaklanan ortodonti tedavisinde ideal olarak dişlerin değişimini tamamlamasından hemen sonra yapılmasıdır. Yani 10 ile 12 yaş arasında diş değişimi hemen hemen tamamlanır ve bu sırada yapılması tedavinin daha kısa ve sağlıklı bir şekilde yürümesini sağlayacaktır. Ayrıca bu yaşlarda yapılan ortodonti fiyatları da daha düşük olacaktır. Fakat çene kemiklerinden kaynaklı bir ortodonti tedavisi gerekiyor ise bu aşamada erken tedavi önemlidir ve 6 ile 8 yaş arasında tedavi uygulanmalıdır. Ortodonti tedavisi için belirti göstermese bile 6 veya 7 yaşlarında çocuklar kontrole götürülmelidir.
Ortodontist Kimdir?
Ortodonti bilimi üzerine uzmanlık yapan kişilere ortodontist denir. Diş hekimliğinden sonra TUS ile bu bilimde eğitim görmüş ve tedavi edebilecek yeterliliğe sahip olan kişilerdir. Bu hekimler ortodonti bölümünde hastaların diz ve çene kemiklerinin daha düzgün bir şekle alması için işlem yaparlar. Ortodontist çene ve diş yapıları kadar 20 yaş diş sorunlarından kaynaklı sıkıntılarla da ilgilenir.
Ortodonti Tedavi Yöntemleri
Ortodonti tedavisi uzun bir aşamadan meydana gelir. bu süreç bozuk olan dişlerin düzelmesine kadar devam eder. Ortodonti tedavisi denildiği zaman herkesin aklına tel tedavisi gelir. Fakat bu tedavide en etkin olan yöntem tel tedavisi olsa da farklı tedavi yöntemi de bulunuyor. Ortodonti tedavisinde bulunan dört farklı yöntem şunlardır;
- Metal diş teli
- Şeffaf diş teli
- Lingual diş teli
- Şeffaf plak
Bu yöntemlerin üçünde diş teli kullanılsa da şeffaf plak telsiz ortodonti tedavisi uyguluyor.
Telli Ortodonti Tedavi Süreci
Telli ortodonti tedavisinde üç farklı yöntem bulunuyor. Bunların hepsinde dişler özel bir yapıştırıcı ile tellere yapıştırılan dişlerin daha düz görünmesi sağlanır. Ayrıca bu tedavi yönteminde çene kemiği de düz bir şekle getirilir. Telli tedavi yöntemlerinde tavsiye ortodonti olarak metal diş teli gösterilebilir.
Telsiz Ortodonti Tedavi Süreci
Klasik yöntemlerin aksine tel kullanılmadan yapılan bir yöntem olan telsiz ortodonti nedir? ve nasıl uygulanır? Telsiz ortodonti tedavisi fazla bozukluk yaşanmamış dişler için kullanılır. Tellere göre daha esnektir ve şeffaf olduğu için fazla belli olmaz. Bu tedavide şeffaf plak herhangi bir şekilde bağlı veya yapışkan değildir. Hastanın diş yapısına göre yapılan şeffaf plak hastanın dişlerine geçirilir. Belli bir süre içerisinde de dişlerin daha düz olmasını sağlayacaktır.
